Waarom een klimaatmars wél een schoolactiviteit kan zijn

‘Ze weten nauwelijks waarover het gaat, die klimaatspijbelaars’; ‘als het in hun vrije tijd moest gebeuren, zouden er niet zo veel op straat komen’. Veelgehoorde redenen om de jeugd niet toe te dichten wat haar eigenlijk toekomt, namelijk oprechte bezorgdheid voor een acuut probleem.

Weten ze waarover het gaat? Heel wat jongeren die mee opstappen ongetwijfeld niet, andere zijn misschien beter op de hoogte dan hun leerkrachten. En nu hebben ze samen met die leerkrachten deelgenomen aan een klimaatmars. Is dit de taak van het onderwijs of springen we zo alleen maar op de kar van enkele trekkers die al enkele weken Brussel, Leuven en andere steden mobiliseren?

Rits maatschappelijke problemen

Het onderwijs krijgt heel wat taken toebedeeld. Op school moeten de leerlingen kennismaken met een rits maatschappelijke problemen, moeten ze voorbereid worden om bewuste burgers te worden, moeten ze een aversie opdoen voor elke vorm van racisme, agressie en andere laakbare handelingen. Er wordt veel van het onderwijs verwacht, alsmaar meer.

Maar moet een school de leerlingen ook leren betogen? Neen, uiteraard niet. Door de deelname aan deze mars betogen ze ook niet. Ze komen niet op tégen beleidsmakers en hun politieke beslissingen; ze trekken de straat op vóór een gezonde aandacht voor het klimaat en een veilige leefomgeving.

Met een boutade zou je kunnen zeggen dat het Atlas College Genk dit aan zijn naam verplicht is. En inderdaad, in ons pedagogisch project gaan wij voor het opvoeden van jonge mensen tot jongeren met een kritische zin, met een duidelijke visie op hun omgeving en met aandacht voor het kwetsbare. En laat dat kwetsbare vandaag het milieu zijn.

Meelopen in deze klimaatmars is geen eindpunt. Meer geïnformeerde leerlingen zullen straks beter begrijpen waarom wij hen vragen om ook op school te sorteren

In de voorbije weken hadden wij al een aantal leerlingen die spijbelden voor het klimaat. We hadden hier begrip voor, maar legden hen enkele creatieve opdrachten op om hun ‘spijbelgedrag’ goed te maken. De eenmalig georganiseerde deelname van het Atlas College Genk en het OLV Lyceum aan de klimaatwandeling in Genk verandert niets aan ons standpunt over de wekelijkse optochten. Voor hen die dit wensten, maakten we donderdag, in onze thuisbasis, een uitzondering. Omdat we dit zinvol vinden.

Nic Balthazar

Niet alle leerlingen wandelden mee. Zo’n 90 procent van de Atlas-leerlingen nam deel, de andere keken en luisterden naar de indringende oproep van Nic Balthazar die een lans breekt voor een andere manier van omgaan met het klimaat en hen toont wat zij zelf kunnen doen, nu meteen, om het tij te keren. Deze input zorgt ongetwijfeld voor nieuwe inzichten en geanimeerde debatten in de klas.

Ook in Genk-Centrum waren korte toespraken halverwege de mars verhelderend en creatieve infostandjes gaven tips over een bewustere milieu-aanpak. Van een tegenbetoging was geen sprake. Wie bedenkingen heeft bij onze schoolactiviteit, is niettemin heel welkom om die straks te delen in de klas.

Meelopen in deze klimaatmars is dus geen eindpunt voor het Atlas College en het OLV Lyceum. Meer en beter geïnformeerde leerlingen zullen straks beter begrijpen waarom wij hen vragen om ook op school beter te sorteren, om afval in de juiste vuilbakken te gooien, om slingervuil te vermijden.

Onze pedagogische visie blijft overeind. We hebben onze jongeren kritisch laten kijken naar hun eigen handelen

De milieugroepjes op de verschillende domeinen krijgen een nieuwe input en ongetwijfeld meer leden die zich donderdag hebben laten inspireren en hun steentje willen bijdragen aan de klimaatverandering. Gaan alle leerlingen dit volhouden? Uiteraard niet. Net zoals sommige andere leerstof slechts vluchtig opgeslagen wordt, zal ook de les van donderdag niet eeuwig meegaan.

Onze pedagogische visie blijft wel overeind. We hebben onze jongeren kritisch laten kijken naar hun eigen handelen. Zij kregen tools aangereikt om hun eigen omgeving en handelen kritisch te analyseren en zij hebben, hoe kort ook, aandacht gehad voor het kwetsbare. En laat dat kwetsbare vandaag het milieu zijn.